Błędami leksykalnymi są wszystkie błędy polegające na niewłaściwym doborze słownictwa. Sprawiają one, że tekst przestaje być zrozumiały albo jego odbiór nie jest zgodny z intencją autora. Do błędów leksykalnych możemy zaliczyć błędy: słownikowe, frazeologiczne, słowotwórcze i fonetyczne.
Przykłady błędów leksykalnych
Błędy leksykalne polegają na:
- myleniu wyrazów podobnie brzmiących, np. Postanowiłem zaadoptować poddasze zamiast: Postanowiłem zaadaptować poddasze (zaadoptować to 'uznać zgodnie z literą prawa cudze dziecko za własne', natomiast zaadaptować to 'przystosować coś do czyichś potrzeb');
- błędnym rozumieniu wyrazów, a co za tym idzie - ich niepoprawnym użyciu, np. atencja jako 'uwaga', a nie 'szczególny szacunek' (użycie słowa atencja w pierwszym znaczeniu jest kalką z języka angielskiego; mimo że w dawnej polszczyźnie było dopuszczalne, obecnie powinniśmy używać tego słowa tylko w drugim znaczeniu);
- tworzeniu pleonazmów, czyli wyrażeń, w których jedna część wypowiedzi wyraża treść drugiej (w języku potocznym pleonazmy nazywamy "masłem maślanym"), np. pojedyncza jednostka, okres czasu, cofać się do tyłu, w miesiącu marcu;
- zniekształceniach związków frazeologicznych (związki frazeologiczne to utrwalone połączenia dwóch lub więcej słów, których znaczenie różni się od sensu poszczególnych słów wchodzących w ich skład, dlatego też nie można dowolnie tego typu związków przekształcać), np. owca w wilczej skórze zamiast: wilk w owczej skórze;
- nadużywaniu wyrazów modnych, takich jak np. opcja w znaczeniu 'możliwość', zabezpieczyć w znaczeniu 'zagwarantować', implementować w znaczeniu 'wdrażać', dokładnie w znaczeniu 'właśnie' (większość z tych słów pierwotnie miała inne znaczenie, jednak przez ich nadużywanie nadano im wtórny sens).
Komentarze