Błędy składniowe

Błędy składniowe to wszelkie naruszenia podstawowych zasad budowy zdania.

Przykłady błędów składniowych

Wyróżnia się następujące rodzaje błędów składniowych:

• błędy w związku zgody (związek zgody to takie połączenie, w którym wyraz określający zgadza się z wyrazem określanym w przypadku, liczbie i rodzaju), np. Dzieci rozpoczęli rok szkolny 1 września zamiast: Dzieci rozpoczęły rok szkolny 1 września, Krzyś i Staś bawił się przed domem zamiast: Krzyś i Staś bawili się przed domem, Samolot bezpiecznie wylądował na ziemię zamiast: Samolot bezpiecznie wylądował na ziemi;

• błędy w zakresie związku rządu (związek rządu to konstrukcja, w której wyraz nadrzędny ma z góry ustaloną formę, niezależnie od formy wyrazu podrzędnego), np. Używam tylko naturalne kosmetyki zamiast: Używam tylko naturalnych kosmetyków, Nie mógł zobaczyć przyszłość zamiast: Nie mógł zobaczyć przyszłości;

• błędy w zakresie używania przyimków i wyrażeń przyimkowych, np. szampon dla włosów normalnych zamiast: szampon do włosów normalnych, przed i po kolacji zamiast: przed kolacją i po kolacji;

• błędne skróty składniowe, np. Organizuje i kieruje akcją zbierania darów zamiast: Organizuje akcję zbierania darów i kieruje nią (organizujemy coś, ale kierujemy czymś, dlatego pierwsze zdanie jest niepoprawnie zbudowane);

• szyk wyrazów, który utrudnia zrozumienie tekstu, np. Bardzo ważne to jest, co mówisz zamiast: To, co mówisz, jest bardzo ważne;

• wprowadzanie zbędnego podmiotu, np. Jacek był dobrym chłopcem: on pomagał rodzicom, on dobrze się uczył i on zawsze starał się być grzeczny zamiast: Jacek był dobrym chłopcem: pomagał rodzicom, dobrze się uczył i zawsze starał się być grzeczny;

• powtarzanie tych samych struktur składniowych, np. Jest wzorem mężczyzny, który stał się symbolem człowieka, który dba o rodzinę;

• błędne konstrukcje z imiesłowowym równoważnikiem zdania, np. Kupując ten produkt, drugi otrzymasz gratis zamiast: Jeśli kupisz ten produkt, drugi otrzymasz gratis (brak tożsamości podmiotów), Wyszedłszy na spacer, jadłem obiad zamiast: Zanim wyszedłem na spacer, zjadłem obiad (czynności rozgrywają się w różnym czasie);

• błędne formy liczebnika lub połączeń liczebnikowo-rzeczownikowych, np. Czekał półtora doby zamiast: Czekał półtorej doby, Dwa chłopcy jeździli na rowerach zamiast: Dwaj chłopcy jeździli na rowerach lub Dwóch chłopców jeździło na rowerach;

• zbędne zapożyczenia składniowe, np. Adam wydaje się być miły zamiast: Adam wydaje się miły;

• niewłaściwe użycie spójników, np. Pogoda była brzydka i wziął parasol, żeby nie zmoknąć zamiast: Pogoda była brzydka, więc wziął parasol, żeby nie zmoknąć;

• naruszenie struktury spójników skorelowanych, czyli takich zestawień par spójników, których nie można zmieniać, np. Kochały go zarówno młode dziewczyny, lecz także kobiety w średnim wieku zamiast: Kochały go zarówno młode dziewczyny, jak i kobiety w średnim wieku, Dopóki nie przestanie padać, tak długo nie wyjdę na spacer zamiast: Dopóki nie przestanie padać, dopóty nie wyjdę na spacer.