Błędy słownikowe (nazywane też wyrazowymi) wchodzą w skład błędów leksykalnych. Polegają one przede wszystkim na użyciu słów w niewłaściwym znaczeniu, zniekształcaniu ich form lub stosowaniu zapożyczeń z obcych języków zamiast rodzimych odpowiedników. Tego typu błędy są niezwykle powszechne i sprawiają wiele trudności piszącym.
Przykłady błędów słownikowych
Błędy słownikowe mogą przybierać różne formy. Zaliczamy do nich:
- użycie słowa w niewłaściwym znaczeniu, np. Kolaboracja firm opierała się na podpisanym rok wcześniej porozumieniu zamiast: Współpraca firm opierała się na podpisanym rok wcześniej porozumieniu (kolaboracja to 'współpraca z niepopieraną przez większość społeczeństwa władzą');
- mylenie wyrazów podobnych brzmieniowo, np. Kasia miała bardzo dziecięcy głos zamiast: Kasia miała bardzo dziecinny głos (dziecięcy to 'przeznaczony dla dzieci', np. szpital dziecięcy, natomiast dziecinny to 'charakterystyczny dla dziecka', np. dziecinne zachowanie);
- zbędne zapożyczenia - nadużywanie wyrazów obcych mimo dostępności rodzimych odpowiedników, np. Na obiad przygotuję fit posiłek zamiast: Na obiad przygotuję zdrowy posiłek;
- stosowanie pleonazmów, czyli połączeń wyrazowych, w których jeden wyraz powtarza treść drugiego (w języku potocznym takie zestawienia nazywamy "masłem maślanym"), np. cofać się do tyłu, dzień dzisiejszy, miesiąc kwiecień;
- zastępowanie słów niewłaściwymi synonimami, np. Postacią książki jest Kubuś Puchatek zamiast: Bohaterem książki jest Kubuś Puchatek (mimo że słowa te są synonimami, to nie można ich w każdym przypadku używać wymiennie);
- nadużywanie w różnego rodzaju wypowiedziach modnych słów, czyli takich, które w danym czasie są bardzo często stosowane w różnych kręgach, np. Aktualnie mamy piękną pogodę zamiast: Obecnie mamy piękną pogodę; Cenimy kreatywnych ludzi zamiast: Cenimy pomysłowych ludzi;
- zniekształcanie brzmienia i formy danego wyrazu (zwłaszcza gdy jest on obcego pochodzenia), np. Zabrałam ze sobą mały karnister zamiast: Zabrałam ze sobą mały kanister.
Komentarze