Fonetyczne środki stylistyczne są związane z brzmieniem wyrazów. Zaliczamy do nich:
- onomatopeję,
- aliterację,
- rymy,
- eufonię,
- kakafonię.
Onomatopeje naśladują odgłosy natury za pomocą wyrazów o podobnym brzmieniu. Są one najbardziej znanym i najczęściej wykorzystywanym fonetycznym środkiem stylistycznym.
Przykłady: szumieć, szum, brzęk, brzęczeć, huczeć, szeleścić
Aliteracja, nazywana też instrumentacją głoskową, to nagromadzenie podobnie brzmiących słów lub takich samych głosek. Była ona bardzo często używana w dawnej poezji, jednak obecnie również możemy ją spotkać, nie tylko w języku literackim.
Przykłady: Veni, vidi, vici (Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem – słowa przypisywane Cezarowi), Word Wide Web (w skrócie WWW)
Rymy – powtórzenie takich samych lub podobnych wyrazów lub głosek w zakończeniach wyrazów.
Przykłady: dłoń – skroń (rymy męskie), twe – me (rymy ubogie)
Eufonia ma na celu odpowiedni dobór głosek, tak aby tekst miał harmonijne brzmienie. Przykładem eufonii jest kolęda Gdy śliczna Panna, a dokładnie końcowe linijki kolejnych zwrotek:
(…)
Li, li, li, li, laj, moje Dzieciąteczko,
Li, li, li, li, laj, śliczne Paniąteczko.
Kakafonia jest przeciwieństwem eufonii. Polega na nieodpowiednim skomponowaniu brzmieniowym tekstu.
Komentarze