Kolokwializm/potocyzm

Kolokwializmy (nazywane też potocyzmami) to wyrazy lub wyrażenia, których używamy w codziennej komunikacji, czyli w mowie potocznej.

Kolokwializmy – charakterystyka

Potocyzmy są stosowane przede wszystkim w mowie, ale można je również spotkać w języku pisanym, np. w SMS-ach, piosenkach z różnych gatunków muzycznych, m.in. hip-hopu, punku i disco polo, a nawet w literaturze (np. w celu podkreślenia stylu wypowiedzi bohaterów). Jednym z poetów, który sprawił, że stosowanie kolokwializmów stało się cechą charakterystyczną jego twórczości, jest Miron Białoszewski.

Używanie kolokwializmów w tekstach lub wypowiedziach o charakterze oficjalnym świadczy o braku sprawności językowej osoby mówiącej. Dlatego można się nimi posługiwać tylko w wyjątkowych sytuacjach, np. dla stylizacji środowiskowej lub ekspresji artystycznej, ale nawet wtedy odbiorca musi z łatwością odgadnąć powód ich użycia.

Kolokwializmy – przykłady

Ilość kolokwializmów występujących w języku polskim jest ogromna. Szczególne miejsce zajmują one w różnego rodzaju slangach (np. młodzieżowym), wyróżniających się akcentowaniem ekspresywnej funkcji języka. 

Przykłady:

  • fajny (w znaczeniu 'dobry, ładny');
  • jechać po bandzie (w znaczeniu 'przekraczać jakieś granice');
  • siedzieć w pudle (w znaczeniu 'być w więzieniu');
  • puścić kogoś w skarpetkach (w znaczeniu 'doprowadzić kogoś do bankructwa');
  • walić prosto z mostu (w znaczeniu 'mówić coś bez niedomówień');
  • mieć doła (w znaczeniu 'być w złym humorze').

 

Należy pamiętać o tym, że potocyzmy w tekstach pisanych takich jak wypracowania, rozprawki itp. są uznawane ze błędy stylistyczne.

Komentarze