Odmiana przez osoby

Osoba to kategoria fleksyjna czasownika, określająca stosunek nadawcy, odbiorcy lub kontekstu do podmiotu wypowiedzenia. Jak wygląda odmiana przez osoby? Zobacz poniżej.

Wyróżniamy trzy osoby w liczbie pojedynczej i trzy osoby w liczbie mnogiej:

  • pierwsza osoba: ja (liczba pojedyncza), my (liczba mnoga). Oznacza nadawcę komunikatu, np. ja czytam, ja mówiłem, ja poszedłbym / my mówimy, my czytaliśmy, my poszlibyśmy.
  • druga osoba: ty (liczba pojedyncza), wy (liczba mnoga). Wskazuje odbiorcę komunikatu, np. ty czytasz, ty mówiłeś, ty poszedłbyś / wy mówicie, wy czytaliście, wy poszlibyście.
  • trzecia osoba: on, ona, ono (liczba pojedyncza), oni (liczba mnoga). Odnosi się do osoby lub rzeczy, która nie uczestniczy w komunikacji (nie odbiera i nie nadaje żadnego komunikatu), np. on czyta, ona mówiła, ono poszło, oni chcieliby.

 

Należy pamiętać, że czasownik jest jedyną częścią mowy, która odmienia się przez osoby.

Odmiana czasownika przez osoby - przykłady

Odmianę czasownika nazywamy koniugacją. Czasowniki odmieniają się nie tylko przez osoby, ale także przez liczby, czasy, strony, tryby, rodzaje i aspekty. Podczas odmiany czasownik może przyjmować różne końcówki.

1. Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza

1. os. -ę, -m (np. piszę, sprzątam)

2. os. -esz, -isz, -ysz, -sz (np. piszesz, liczysz, widzisz)

3. os. -e, -i, -y (np. pisze, liczy, czyta)

liczba mnoga

1. os. -emy, -imy, -ymy, -my (np. piszemy, sprzątamy, chwalimy)

2. os. -ecie, -icie, -ycie, -cie (np. piszecie, liczycie, widzicie)

3. os. -ą (np. piszą, liczą, czytają)

2. Czas przeszły

liczba pojedyncza

1. os. -em, -m (np. pisałem, sprzątałem, pisałbym)

2. os. -, -ś (np. pisałaś, liczyłeś, widziałbyś)

3. os. 0 (np. pisał, liczył, czytała, sprzątałby)

liczba mnoga

1. os. -śmy (np. pisaliśmy, sprzątaliśmy, czytalibyśmy)

2. os. -ście (np. pisaliście, liczyliście, widzielibyście)

3. os. 0 (np. pisali, liczyli, czytaliby)

Komentarze

~ Twuj stary
10/24/21, 3:25 PM
Dzienki mam jutro poprawę