Rzeczownik to odmienna, samodzielna część mowy, która odpowiada na pytania: kto? co? W zdaniu zwykle występuje w roli podmiotu, ale może też pełnić funkcję dopełnienia, przydawki lub orzecznika (w orzeczeniu imiennym). Jeśli chcesz wiedzieć, jak wygląda odmiana rzeczowników, przeczytaj poniższy artykuł.
Odmiana rzeczowników
Rzeczowniki odmieniają się przez przypadki i liczby.
Wyróżniamy dwie liczby:
-
pojedynczą, np. fotel, żyrafa, dziecko;
-
mnogą, np. samochody, kobiety, źrebięta.
Przypadków z kolei mamy siedem:
-
mianownik - kto? co?
-
dopełniacz - kogo? czego?
-
celownik - komu? czemu?
-
biernik - kogo? co?
-
narzędnik - z kim? z czym?
-
miejscownik - o kim? o czym?
-
wołacz - o!
Należy pamiętać o tym, że rzeczowniki nie odmieniają się przez rodzaj. Rodzaj jest tylko określany. Na przykład słowo mężczyzna to rzeczownik rodzaju męskiego (a dokładnie męskoosobowego), ale nie możemy go tak odmienić, aby występował w rodzaju żeńskim lub nijakim.
Przykłady odmiany rzeczowników
Liczba pojedyncza
M. mężczyzna / kobieta / dziecko
D. mężczyzny / kobiety / dziecka
C. mężczyźnie / kobiecie / dziecku
B. mężczyznę / kobietę / dziecko
N. mężczyzną / kobietą / dzieckiem
Ms. mężczyźnie / kobiecie / dziecku
W. mężczyzno / kobieto / dziecko
Liczba mnoga
M. mężczyźni / kobiety / dzieci
D. mężczyzn / kobiet / dzieci
C. mężczyznom / kobietom / dzieciom
B. mężczyzn / kobiety / dzieci
N. mężczyznami / kobietami / dziećmi
Ms. mężczyznach / kobietach / dzieciach
W. mężczyźni / kobiety / dzieci
Warto wiedzieć, że istnieją rzeczowniki, które mają wyłącznie liczbę pojedynczą (np. złoto, odzież, szlachta) lub liczbę mnogą (np. drzwi, narty, skrzypce). Z kolei część rzeczowników wcale się nie odmienia, np. kiwi, awokado.
Podczas odmiany rzeczownika zmienia się jego końcówka fleksyjna, a temat zwykle pozostaje bez zmian. W obrębie tematu mogą wystąpić pewne oboczności, polegające na wymianie głosek. Najczęściej pojawiające się oboczności to: e:ø (np. sen - snu), ó:o (np. stół - stołu), k:c (np. ręka - ręce) czy r:rz (np. pióro - pierze).
Komentarze