Składniowe środki stylistyczne, jak sama nazwa wskazuje, są związane ze składnią zdań. Należą one do figur retorycznych, które możemy podzielić na figury słów i figury myśli.
Figury słów polegają na łączeniu słów lub zastępowania jednego wyrazu innym w celu bardziej wyrazistego formułowania myśli. Zaliczamy do nich takie środki składniowe, jak:
- elipsa – świadome pominięcie pewnych elementów zdania;
- szyk przestawny – uwypuklenie znaczenia słów poprzez zmianę szyku;
- anafora – powtórzenie wyrazów na początku fraz;
- anakolut – celowe odejście od składniowej poprawności;
- epifora – powtórzenie wyrazów na końcu fraz;
- paralelizm – ciągi zdań o takiej samej lub podobnej budowie;
- gra słów – zestawienie wyrazów o podobnym brzmieniu.
Z kolei figury myśli polegają na szczególnym zestawieniu wyrazów, przyciągającym uwagę odbiorcy, w celu uwydatnienia przekazu. Są to np.:
- pytania retoryczne – pytania, na które nie oczekuje się odpowiedzi, tylko skłania odbiorcę do przemyśleń;
- wykrzyknienia – wyraz lub zdanie odzwierciedlające emocje osoby mówiącej;
- apostrofy – patetyczne zwroty do osób lub bóstw;
- antytezy – zestawienie przeciwstawnych wyrazów lub całych fraz.
Komentarze