Stopniowanie przymiotników to odmienianie ich przez stopnie. Ma ono na celu porównanie natężenia danej cechy. Dla większości z nas stopniowanie jest rzeczą naturalną. Warto jednak znać zasady, które pozwolą uniknąć ewentualnych trudności, a jednocześnie sprawią, że ta czynność stanie się jeszcze łatwiejsza.
Stopniowanie przymiotników – zasady ogólne
W języku polskim mamy trzy stopnie przymiotników: równy, wyższy i najwyższy. Stopień równy to przymiotnik w podstawowej formie, natomiast dwa pozostałe stopnie służą podkreśleniu, że jakaś cecha uległa natężeniu, przy czym za pomocą stopnia wyższego możemy podkreślić tę cechę, a za pomocą najwyższego – wyróżnić ją na tle innych.
Przykład: ładny – ładniejszy – najładniejszy
Rodzaje stopniowania przymiotników
Wyróżniamy trzy rodzaje stopniowania przymiotników:
- proste – polega na dodaniu do tematu fleksyjnego przymiotnika końcówki -szy lub -ejszy i przedrostka naj- w stopniu najwyższym, np. trudny – trudniejszy – najtrudniejszy;
- opisowe – przed przymiotnikiem dodajemy przysłówek bardziej (w stopniu wyższym) i najbardziej (w stopniu najwyższym), np. zadowolony – bardziej zadowolony – najbardziej zadowolony;
- nieregularne – gdy temat fleksyjny przymiotnika ulega zmianie. Warto jednak wiedzieć, że tylko cztery przymiotniki podlegają stopniowaniu nieregularnemu: dobry, zły, mały i duży. Stopniowanie tych przymiotników wygląda następująco: dobry – lepszy – najlepszy, zły – gorszy – najgorszy, mały – mniejszy – najmniejszy, duży – większy – największy.
Stopniowanie w dół
Przymiotniki możemy stopniować również w dół, gdy chcemy podkreślić mniejsze nasilenie cechy. Wówczas w stopniu wyższym dodajemy przysłówek mniej, a w stopniu najwyższym – najmniej.
Przykład: komfortowy – mniej komfortowy – najmniej komfortowy
Czy wszystkie przymiotniki można stopniować?
Wśród przymiotników występują też takie, których nie da się stopniować – określają one pochodzenie lub materiał, z którego jest wykonany jakiś przedmiot, lub nie wskazują, że jakaś cecha się nasila lub zmniejsza.
Przykłady: francuski, angielski, drewniany, murowany, stalowy, śmiertelny, roczny, wojskowy
Stopniowaniu nie podlegają też przymiotniki, które brzmią zdrobniale.
Przykłady: prześliczny, nowiusieńki
Istnieją ponadto przymiotniki, od których tworzymy tylko stopień najwyższy.
Przykład: ukochany – najukochańszy
Sprawdź, czy wszystko jest dla ciebie jasne - zrób zadanie!
Komentarze